Plenaire conferenties van de SWR

Op zijn plenaire conferenties die de SWR drie à vier keer per jaar organiseert, komen belangrijke sociaalwetenschappelijke onderwerpen aan bod. De uitkomsten van de conferenties dragen bij aan een goede uitvoering van de adviestaak.

Tijdens het wetenschappelijke deel van deze conferenties worden over een breed scala van onderwerpen inleidingen gehouden:

Thema: Illiberal democracy en de druk op de rechtstaat (plenaire SWR-conferentie 1 en 2 juni 2018)

  • Prof. dr. Antoine Buyse, hoogleraar Universiteit Utrecht en lid SWR: Introductie op het wetenschappelijke deel
  • Prof. dr. Janneke Gerards, hoogleraar Universiteit Utrecht en lid SWR: ‘De conceptualisering van rechtsstaat en illiberal democracy’
  • Heikelien Verrijn Stuart, rechtsfilosoof en journalist, lid AIV: ‘De erosie van de democratische rechtsstaat in de praktijk: verklaringen’
  • Geert Corstens, voormalig president van de Hoge Raad: ‘De rechterlijke macht bedreigd’
  • Chris van der Borgh, universitair docent Universiteit Utrecht: ‘Civil society onder druk in jonge democratieën’
  • Tarlach McGonagle, senior-onderzoeker Universiteit van Amsterdam: ‘De media’

Thema: Legitimiteitserosie: Aard, oorzaken en oplossingsrichtingen (plenaire SWR-conferentie 19 en 20 januari 2018)

  • Prof. dr. Paul ’t Hart, hoogleraar Universiteit Utrecht en lid SWR: Introductie op het wetenschappelijke deel
  • Prof. dr. Barbara Vis, hoogleraar Universiteit Utrecht en lid SWR: leidt paneldiscussie: Wat is legitimiteit, hoe maak je het onderzoekbaar, en wat weten wij over de ontwikkeling van legitimiteit van politiek en overheid?’
  • Dr. Honorata Mazepus, postdoc onderzoeker Universiteit Leiden: korte presentatie en paneldiscussie
  • Prof. dr. Jacques Thomassen, emeritus hoogleraar Universiteit Twente: korte presentatie en paneldiscussie
  • Prof. dr. Frank Hendriks, hoogleraar Tilburg University: korte presentatie en paneldiscussie
  • Prof. dr. Esther-Mirjam Sent, hoogleraar Radboud Universiteit, Lid Eerste Kamer, lid SWR: praktijkreflectie
  • Dr. Jeroen van der Waal, universitair hoofddocent Erasmus Universiteit Rotterdam: ‘Cultuuroorlog in de polder. Waarom vooral laagopgeleiden instituties wantrouwen’
  • Drs. Jurriën Rood, onafhankelijk filosoof en filmmaker: ‘De politie als voorbeeld? Naar een nieuw gezagsmodel’
  • Prof. dr. Judith van Erp, hoogleraar Universiteit Utrecht: ‘Toezicht op mondiale markten: naar maatschappelijke legitimiteit’

Thema: Samen zelfredzaam? Innovaties in de zorg (plenaire SWR-conferentie 15 en 16 september 2017)

  • Prof. dr. Anita Hardon, hoogleraar Universiteit van Amsterdam: Introductie op het wetenschappelijke deel
  • Prof. dr. Leo van Wissen, hoogleraar Rijksuniversiteit Groningen en directeur NIDI-KNAW: ‘Demografische ontwikkelingen: vergrijzing en verstedelijking – consequenties voor de zorglast’
  • Dr. Barbara Da Roit, universitair hoofddocent Ca' Foscari University of Venice, Italië: ‘Zorgen in Nederlandse families – vergeleken met Italië’
  • Dr. Else Vogel, postdoc Linköping University, Zweden: ‘Gezondheid in de buurt: lokale zorgpraktijken en overgewichtpreventie in Amsterdam’
  • Dr. Kristine Krause, universitair docent Universiteit van Amsterdam: ‘Ways of working together in elderly care’
  • Prof. dr. Inge Hutter, hoogleraar Erasmus Universiteit Rotterdam en rector International Institute of Social Studies, Den Haag: ‘Zorgen zonder regels en klantgerichte zorg in een krimp regio’

Thema: Verkiezingen Tweede Kamer (plenaire SWR-conferentie 12 en 13 mei 2017)

  • Prof. dr. Kees Aarts, hoogleraar Rijksuniversiteit Groningen: Introductie op het wetenschappelijke deel
  • Prof. dr. Claes de Vreese, hoogleraar Universiteit van Amsterdam: ‘De rol van campagnes’
  • Dr. Henk van der Kolk, universitair hoofddocent Universiteit Twente: ‘De verkiezingen van 2017 in perspectief’
  • Dr. Tom Louwerse, universitair docent Universiteit Leiden: ‘Rol en reikwijdte van de peilingen’
  • Prof. dr. Sarah de Lange, hoogleraar Universiteit van Amsterdam: ‘Het einde van het populisme’
  • Prof. dr. Ingrid van Biezen, hoogleraar Universiteit Leiden: ‘Partijen in de 21ste eeuw’ (afgelast)

Thema: Radicalisering (plenaire SWR-conferentie 27 en 28 januari 2017)

Verslag van de 195ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema ‘Radicalisering’(pdf)

Thema: Big Data: kansen en risico’s (plenaire conferentie 16 en 17 september 2016)

Verslag van de 194ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Big Data: kansen en risico’s' (pdf)

Thema: Onzeker in het midden: de staat van de middenklasse (plenaire conferentie 27 en 28 mei 2016)

  • Prof. dr. Mark Bovens, hoogleraar bestuurskunde verbonden aan het Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO), Universiteit Utrecht en lid WRR: Introductie op het wetenschappelijke deel
  • Prof. dr. Godfried Engbersen, hoogleraar sociologie, Erasmus Universiteit en lid WRR: ‘De val van de middenklasse?’
  • Prof. dr. Bas ter Weel, hoogleraar Social economics and labour market policy, Universiteit Maastricht, en onderdirecteur, tevens plaatsvervangend directeur, CPB: ‘Baanpolarisatie in Nederland’ (pdf)
  • Prof. dr. Remieg Aerts, hoogleraar politieke geschiedenis, Radboud Universiteit: ‘Koninkrijk van burgers: de middenklasse door de eeuwen heen’
  • Prof. dr. Monique Kremer, bijzonder hoogleraar actief burgerschap, Universiteit van Amsterdam, en senior wetenschappelijk medewerker WRR: ‘Onzeker in het midden: over werk, inkomen en gezin’ (pdf)
  • Prof. dr. Paul Dekker, hoogleraar Civil society, Universiteit van Tilburg, hoofd van de Onderzoekssector Participatie, cultuur en leefomgeving, SCP: ‘Het midden miskend? Politieke onvrede en betrokkenheid van mbo’ers’ (pdf)

Verslag van de 193ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Onzeker in het midden: de staat van de middenklasse' (pdf)

Thema: Divers geloven in Nederland (plenaire conferentie 22 en 23 januari 2016)

  • Prof. dr. Birgit Meyer, lid SWR en hoogleraar religiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht: Introductie op het wetenschappelijke deel
  • Prof. dr. Hijme Stoffels, hoogleraar Sociologie, Vrije Universiteit: ‘Sloop, renovatie of nieuwbouw? Kerkelijke ontwikkelingen in postchristelijk Nederland’
  • Dr. Amr Ryad, universitair hoofddocent, Departement Filosofie en Religiewetenschap, Universiteit Utrecht: ‘Van progressief naar conservatief: De wortels van het salafisme en ontwikkelingen in Europa’ (pdf)
  • Dr. Kim Knibbe, universitair docent, Religiewetenschap, Rijksuniversiteit Groningen: ‘Religie en secularisme in de Afrikaanse Diaspora in Nederland’ (pdf)
  • Dr. Pooyan Tamimi Arab, postdoc, Antropologie, Universiteit van Amsterdam: ‘Moskeeconstructie en versterkte oproepen tot gebed: constitutioneel secularisme versus nativisme in Nederland’
  • Dr. Christoph Baumgartner, universitair hoofddocent, Departement Filosofie en Religiewetenschap, Universiteit Utrecht: ‘Godsdienstvrijheid en religie in het publieke domein’

Verslag van de 192ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Divers geloven in Nederland' (pdf)

Thema: Continuïteit in de Nederlandse politiek en civil society. Geschiedenis en actualiteit (plenaire conferentie 2 en 3 oktober 2015)

  • Prof. dr. Henk te Velde, hoogleraar vaderlandse geschiedenis, Universiteit Leiden: Introductie op het wetenschappelijke deel
  • Prof. dr. Judith Pollmann, hoogleraar vroegmoderne Nederlandse geschiedenis, Universiteit Leiden: 'Continuïteit, breuk en moderniteit'
  • Prof. dr. Remieg Aerts, hoogleraar politieke geschiedenis, Radboud Universiteit: ‘Verenigingen en de georganiseerde samenleving’
  • Prof. dr. Maarten Prak, hoogleraar economische en sociale geschiedenis, Universiteit Utrecht: ‘De lange geschiedenis van het poldermodel' (pdf)
  • Prof. dr. Luc Verhey, hoogleraar hoogleraar Kirchheiner leerstoel, Universiteit Leiden: ‘Constitutionele conventies in de politiek’
  • Prof. dr. Henk te Velde: ‘Staten-Generaal of parlement?’

Verslag van de 191ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Continuïteit in de Nederlandse politiek en civil society. Geschiedenis en actualiteit' (pdf)

Thema: Nieuwe media: leermiddel of opvoedingsprobleem (plenaire conferentie 29 en 30 mei 2015)

Verslag van de 190ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Nieuwe media: leermiddel of opvoedingsprobleem'(pdf) 

Thema: 'Genetisch onderzoek en de sociale wetenschappen' (plenaire conferentie 30 en 31 januari 2015)

Verslag van de 189ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Genetisch onderzoek en de sociale wetenschappen' (pdf)

Thema: 'Leeftijd, criminaliteit en strafrecht' (plenaire conferentie 26 en 27 september 2014)

Verslag van de 188ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Leeftijd, criminaliteit en strafrecht' (pdf).

Thema: 'Waar verdienen we over twintig jaar ons brood mee?' (plenaire conferentie 16 en 17 mei 2014)

Verslag van de 187ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'Waar verdienen we over twintig jaar ons brood mee?'

Thema ‘De tijd dringt. Over de maatschappelijke gevolgen van versnellingen en veranderingen van tijdstructuren’ (plenaire conferentie 31 januari/ 1 februari 2014)

  • Inleiding op het wetenschappelijke deel door prof. Marli Huijer, bijzonder hoogleraar filosofie aan de EUR
  • Prof. Peter Paul Verbeek, hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek aan de UT - De versnellingen in de technologie en in het dagelijkse leven
  • Dr. Mariëlle Cloïn, wetenschappelijk medewerker bij de sector Zorg, Emancipatie en Tijdsbesteding van het SCP - Recente trends in de tijdsbesteding van Nederlanders en de tijdsspanningen die ontstaan bij en tussen burgers en overheid
  • Dr. Ida Sabelis, UHD tijd, organisatie en management aan de VU - Hoe het bedrijfsleven inspeelt op de snelle veranderingen in de samenleving en bijdraagt aan enerzijds die versnelling, maar anderzijds ook in het aandragen van nieuwe tijdsstructuren
  • Koen Haegens, redacteur bij De Groene Amsterdammer (economie en filosofie)  – De veranderingen in de tijdshorizon van mensen en organisaties als een sociaal en politiek omstreden kwestie. Wie zijn de winnaars en verliezers van deze ‘chronopolitiek’?

Thema 'De staat van de sociale wetenschappen' (plenaire conferentie 27 en 28 september 2013)

  • Introductie door prof. dr. Mark Bovens
  • Prof. dr. Paul Wouters, hoogleraar Sciëntometrie & directeur Centrum voor Wetenschap en Technologie Studies, Universiteit Leiden, over 'De staat van de sociale wetenschap - en hoe die te meten'
  • Dr. Ruud Abma, Departement Algemene Sociale Wetenschappen (ASW) & Descartes Centre voor Wetenschapsgeschiedenis en Wetenschapsfilosofie, Universiteit Utrecht, over 'De publicatiefabriek. Lessen van de affaire-Stapel voor de sociale wetenschappen’
  • Prof. dr. Annemarie Mol, hoogleraar Culturele Antropologie, Universiteit van Amsterdam, over ‘De sociale wetenschappen en de dingen’
  • Prof. dr. Maarten de Rijke, hoogleraar Informatieverwerking en Internet, Instituut voor Informatica, UvA, over 'Big data, het voorspellen van online gedrag, en nog zo wat'
  • Prof. dr. Godfried Engbersen, hoogleraar Sociologie, Erasmus Universiteit Rotterdam, over 'De publieke functie van de sociale wetenschappen’

Verslag van de 185ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema 'De staat van de sociale wetenschappen'

Thema 'Verleden, heden en toekomst van het consensusmodel' (plenaire conferentie 30 mei en 1 juni 2013)

  • Introductie door prof. dr. Maarten Prak
  • Prof. dr. Tine de Moor over ‘Participation is good for you (and the community). Leren van de commons over consensus-building’
  • Prof. dr. Naomi  Ellemers over ‘Praten helpt, maar soms juist niet’
  • Prof. dr. Jan Luiten van Zanden over ‘Nederland en het poldermodel – een duizendjarige geschiedenis’
  • Prof. dr. Rudy Andeweg over ‘Regeringscoalities in Nederland: bipolarisatie of destabilisatie?’
  • Prof. dr. Alexander Rinnooy Kan over ‘Kansen op consensus: de toekomst van het poldermodel’

    Verslag van de 184ste conferentie van de SWR van de KNAW, met als thema ‘Verleden, heden en toekomst van het consensusmodel'

Thema ‘Medicalisering en demedicalisering’ (plenaire conferentie 15 en 16 februari 2013)

Thema Nieuwe 'rassen' (plenaire conferentie 14 en 15 september 2012)

  • Prof. dr. Willem de Haan geeft introductie op het thema. Presentatie De  Haan 
  • Prof. dr. Peter de Knijff over ‘De dwergpincher en de Afghaan: het verschil tussen ras en herkomst’
  • Dr. Martijn Eickhoff over ‘Nederlandse archeologen achter het Oostfront en in Reichsgau Niederdonau: archeologisch rassendenken herbeschouwd als een "emotionele gemeenschap"’
  • Prof. dr. Martina Cornel over ‘De betekenis van ras, genetica en voorouders in medische praktijken’
  • Dr. Amade M’charek over ‘Het gezicht van ras: over de spanning tussen individuele en collectieve identiteiten in de forensische praktijk’

Thema Tweedeling in de samenleving (plenaire conferentie 1 en 2 juni 2012)

Thema Hedendaags ouderschap (plenaire conferentie 17 en 18 februari 2012)

  • Prof. dr. Ariana Need over ‘Ouderschap als keuze: over beleidseffecten en de combinatie kind en werk’
  • Dr. Freek Bucx over ‘Opvoeden in de 21ste eeuw: bevindingen uit het Gezinsrapport 2011 van het SCP’
  • Prof. dr. Chantal Kemner over ‘Kunnen ouders het kinderbrein kneden?’
  • Dr. Margreth Hoek over ‘Over de beleving van het ouderschap’
  • Prof. dr. Micha de Winter over ‘Opvoeding en het belang van een sterke pedagogische civil society’

Thema Evolutionaire sociale wetenschappen (plenaire conferentie 28 en 29 oktober 2011)

  • Prof. dr. Bram Buunk over ‘De moeizame relatie tussen Darwinisme en sociale wetenschappen’
  • Dr. Liesbeth Sterck over ‘Prosociaal gedrag en altruïsme bij apen’
  • Prof. dr. Mark van Vugt over ‘Natuurlijke selectie. De evolutionaire psychologie van leiderschap’
  • Dr. Thomas Pollet over ‘Homo socius. Hoe de ‘sociale brein’-hypothese sociaal-wetenschappelijk onderzoek kan helpen’
  • Prof. dr. Ronald Noë over ‘Biologische markten en sociale dilemma’s’
  • Dr. Fleur Thomése over ‘Zijn grootouders moderne mutanten? Sociale en biologische evolutie in een vergrijzende wereld’

Thema De gebiologiseerde samenleving (plenaire conferentie op 9 en 10 september 2011)

  • Prof. dr. Peter Hagoort met een introductie op het thema
  • Prof. dr. Dick Swaab over: ‘Hersenen en recht’
  • Prof. mr. Ybo Buruma over: ‘Brein, vrijheid, en verantwoordelijkheid in de rechtspraktijk’
  • Prof. dr. Roshan Cools over: ‘Cognitive enhancement in het onderwijs’
  • Prof. dr. Maartje Schermer over: ‘Morele en maatschappelijk aspecten van cognitieve enhancement’

Thema De kracht van de stad (plenaire conferentie op 20 en 21 mei 2011)

  • Prof. dr. Frank van Oort over: ‘De Noordvleugel van de Randstad van binnen naar buiten. Economische kansen voor de stedelijke regio’
  • Prof. dr. Henri de Groot over: 'Stad en Land: Micro-onderzoek naar agglomeratiekrachten in Nederland'
  • Prof. dr. Robert Kloosterman over: ‘De culturele kracht van de stad’
  • Prof. dr. Leo Lucassen over: ‘De Weberiaanse stad in mondiaal perspectief: het ruraal-urbane continuüm in China, India en Sub-Sahara Afrika (19de-21ste eeuw)’
  • Prof. dr. Beate Völker over: ‘Putnam en de verloren brieven. Een kritische analyse en een verslag van een veldexperiment in Nederlandse buurten’
  • Prof. dr. Hans Boutellier over: ‘Tussen kakofonie en schitterend samenspel: over de dynamiek van de stad in een onbegrensde wereld’

Thema Over (beleids)evaluatie (plenaire conferentie op 7 maart 2011, samen met de WRR)

  • Prof. dr. ir. Marjolein van Asselt met een inleiding over het WRR-project met de werktitel 'Evaluatie: tussen verantwoorden en verbeteren’
  • Prof. dr. M.A.P. Bovens over publieke verantwoording
  • Prof. mr. Ybo Buruma over leren van evaluaties

Thema Democratic Audit (plenaire conferentie op 26 en 27 november 2010)

  • Prof. dr. Ruud Koole over: ‘Democratie zonder partijen?’
  • Prof. dr. Wouter van der Brug over: ‘Valt er nog iets te kiezen in verkiezingen?’
  • Dr. Sarah de Lange over ‘Populisme in Nederland: correctie of uitdaging?’
  • Prof. dr. Mark Bovens over ‘Politiek vertrouwen: tijdelijke dip of definitief dal’
  • Prof. dr. Rudy Andeweg en prof. dr. Jacques Thomassen over ‘Niets aan de hand in Nederland?’

Thema Omgaan met pijnlijke episodes in het nationale verleden (plenaire conferentie van 24 en 25 september 2010)

  • Prof. dr. W.J.M. de Haan: 'Verantwoordelijkheid en schuld' (korte inleiding)
  • Prof. dr. I. de Haan: 'Heroïek en onbehagen. De tweede wereldoorlog in een kantelend maatschappijbeeld'
  • Prof. dr. M. Schwegman: 'Oorlogsleed en gemeenschapszin. De vitaliteit van oorlogsherdenkingen'
  • Prof. dr. M. Grever: korte inleiding
  • Prof. dr. G.J. Oostindie: 'De moralisering van de koloniale geschiedenis'
  • Ton Robben: 'Vuile oorlog, staatsterreur of genocide? De morele worsteling van Argentinië met de herinnering aan de militaire dictatuur van 1976-1983'

Thema Arbeidsmigratie (plenaire conferentie van 12 en 13 maart 2010)

  • Prof. dr. Peter Nijkamp over: 'Plussen en minnen op de migratiebalans'
  • Prof. dr. Godfried Engbersen: 'Liquid Migration from Central and Eastern Europe'
  • Prof. dr. Leo Lucassen: 'Gastarbeid als uitzondering in de dans van arbeid en kapitaal. Arbeidsmigratie naar Nederland 1600-2010'

Thema Gammacanon en Maatschappijwetenschappen (plenaire conferentie van 11 november 2009)

  • Introductie door Paul Schnabel, voorzitter commissie Gammacanon en voorzitter Vervolgcommissie Maatschappijwetenschappen

Thema de financiële crisis (plenaire conferentie van 9 en 10 oktober 2009)

Inleidingen:

Thema De Neurobiologische samenleving (plenaire conferentie van 12 en 13 juni 2009)

Inleidingen:

  • Prof. dr. Peter Hagoort over "De contouren van een neurobiologische samenleving"
  • Prof. dr. Ybo Buruma over "Mogen wij een neurobiologische robot straffen? Over zingeving van gedrag in de Brave New World"
  • Prof. dr. Frans Verstraten over "gebiologeerd over een 'biologische' samenleving"
  • Prof. dr. Trudy Dehue over "Biologisch burgerschap. Over de plicht het lot in eigen hand te nemen"

Thema Evalueren en verantwoorden (plenaire SWR-conferentie op 30 en 31 januari 2009)

Subthema vrijdagavond: Meten of het goed is. Het geval geneeskunde

Inleidingen:

  • Prof. dr. Trudy Dehue: "De dokter, de dealer en de drogist: en het verschil bepaald door het experiment"
  • Prof. dr. Annemarie Mol: "De kliniek en het laboratorium. Over het evalueren en het veranderen van een complexe praktijk"

Subthema zaterdagochtend: Publieke verantwoording

  • Prof. dr. Mark Bovens: "Publieke verantwoording 2.0: Hoe hou je verantwoording spaarzaam en toch scherp?"