Vandaag, 8 maart, is het Internationale Vrouwendag. Op deze dag staan vrouwen en de emancipatie van vrouwen centraal. Door welke vrouwelijke rolmodellen in de wetenschap raken of raakten wetenschappers geïnspireerd?
Ga direct naar: navigatie
Ga direct naar: inhoud
Maaike van Berkel over Remke Kruk
Hoogleraar middeleeuwse geschiedenis, Radboud Universiteit & KNAW-lid
"Mijn vrouwelijke rolmodel was en is Remke Kruk, emeritus hoogleraar arabische taal en cultuur, Leiden Universiteit, KNAW-lid, en een van mijn twee promotores. Als jonge vrouw in de academie was het heel fijn een vrouwelijk rolmodel te hebben in een toen nog zeer door mannen gedomineerde wereld. Remke was indrukwekkend door haar eruditie, maar tegelijkertijd ook zeer benaderbaar: onze besprekingen vonden plaats aan haar keukentafel onder het genot van een zelfgemaakte lunch en onderwijl kwam ook het persoonlijk leven voorbij. Ze was ook altijd lekker een beetje tegendraads en boven alles op de inhoud gericht. En wat een mooie onderwerpen heeft zij in de loop van haar leven bestudeerd. Zowel haar wetenschappelijk werk als haar persoonlijkheid hebben mij altijd zeer geïnspireerd."
Kristel Doreleijers over alle vrouwen in de wetenschap
Promovenda taalkunde, Tilburg University en het Meertens Instituut & een van de Faces of Science
“Zes jaar geleden was ik studente in de master Neerlandistiek aan de Universiteit Utrecht. In datzelfde jaar werd in het Utrechtse Academiegebouw een muur met portretten van vrouwelijke hoogleraren onthuld. Ik zag de portrettenmuur tijdens mijn diploma-uitreiking, toen ik er zelf al van overtuigd was dat ik me verder wilde ontwikkelen binnen de academische wereld. Ik vond de portretten daarom niet alleen een mooi symbool voor het bevorderen van de zichtbaarheid van vrouwelijke wetenschappers, maar ook een inspiratie. Inmiddels ben ik volop bezig met mijn promotieonderzoek. Als Face of Science mag ik nu zelf zo’n vrouwelijk gezicht uit de wetenschap zijn, en hopelijk toekomstige generaties enthousiasmeren om hetzelfde pad te volgen.“
Foto door Arenda Oomen
Halleh Ghorashi over Homa Nategh
Hoogleraar diversiteit en integratie, Vrije Universiteit Amsterdam & KNAW-lid
“Mijn eerste academische rolmodel zag ik toen ik naar een lezing van Homa Nategh ging tijdens de viering van Internationale Vrouwendag op 8 maart op de Universiteit van Teheran. Dat was een aantal maanden na de Iraanse revolutie van 1979. De koorts van de revolutie was alom aanwezig en duizenden mensen kwamen naar haar verhaal luisteren. Ik was destijds een linkse activiste met belangstelling voor wetenschappelijke kennis.
Ik hoorde toen een van de meest gerespecteerde historici van toen spreken over de vrouwenbeweging in historisch perspectief. Haar verhaal inspireerde me, omdat ze wetenschap op hoog academisch niveau wist te combineren met een tomeloze inzet voor het vechten voor vrouwenrechten. Ze werd mijn rolmodel nog voordat ik het begrip geëngageerde wetenschap kende. Maar door haar werd ik me bewust van de transformatiekracht van academische kennis die in verbinding staat met sociale rechtvaardigheid. Jaren later in Nederland ben ik als hoogleraar in de sociale wetenschappen met diverse onderzoeken bezig die precies dat transformatieve potentieel van geëngageerde wetenschap onderzoekt.”
Kayla Green over Eveline Crone
Promovendus neurocognitieve ontwikkelingspsychologie, Erasmus Universiteit Rotterdam & een van de Faces of Science
“Eveline [hoogleraar neurocognitieve ontwikkelingspsychologie en ontwikkelingsneurowetenschap] is een briljante wetenschapper met een visie voor de toekomst. Haar werk en leiderschap brengen niet alleen verschillende onderzoeksdisciplines bij elkaar, maar zorgen ook voor een brug tussen wetenschap en samenleving. Zij geeft jonge onderzoekers de ruimte om hun talenten te ontdekken en verder te ontwikkelen. Of het nu gaat over open science, interdisciplinair onderzoek doen, wetenschapscommunicatie, citizen science, onderwijs of diversiteit en inclusie in de academische wereld, voor Eveline zijn het allemaal belangrijke kernwaarden. Ik bewonder haar inzet, doorzettingsvermogen en moed om risico’s te nemen en out-of-the-box te denken, zonder oog te verliezen voor het welzijn van haarzelf en de mensen waarmee ze samenwerkt.”
Elly Hol over Elise Winkler-Junius, Marian Joëls en alle jonge vrouwen
Hoogleraar gliabiologie van hersenziekten, UMC Utrecht & KNAW-lid
“Een paar jaar geleden ontdekte ik het werk van Elise Winkler-Junius. De eerste vrouw in Nederland die onderzoek deed aan gliacellen in de hersenen. Tussen 1918 en 1948 publiceerde ze hier 14 artikelen over. Ik heb er bewondering voor hoe ze in die tijd dit mooie onderzoek met veel bevlogenheid heeft gedaan. Er is bijna niemand die haar kent, maar ze verdient een plek in de neurobiologie eregalerij van Nederland.
Ook vandaag de dag bewonder ik de vrouwen om mij heen. Hoogleraar Marian Joëls heeft bijvoorbeeld naast haar zeer succesvolle onderzoek aan de effecten van stress op de hersenen ook vele (inter)nationale bestuursfuncties bekleed. Daarnaast bewonder ik alle jonge vrouwen in het onderzoek. Met hun talenten, bevlogenheid en doorzettingsvermogen kan het niet anders, dan dat er de komende jaren meer vrouwelijke hoogleraren in de neurowetenschappen worden benoemd.”