Blijf op de hoogte van de activiteiten van de KNAW, de Akademie van Kunsten en De Jonge Akademie via onze nieuwsbrief. Meld u hier aan.
Ga direct naar: navigatie
Ga direct naar: inhoud
Nieuws
José van Dijck: ‘Europa is haar digitale soevereiniteit kwijt - en zo krijgt ze die terug’
De KNAW onderzoekt welke impact de recente beleidswijzigingen van de regering-Trump hebben op het werk van Nederlandse wetenschappers. We vragen onze leden naar hun ervaringen, inzichten in mogelijke gevolgen en ideeën voor acties die Nederland zou moeten nemen. José van Dijck, hoogleraar Media en Digitale Samenleving aan de Universiteit Utrecht en voormalig president van de KNAW, vertelt hoe Trumps beleid de kwetsbaarheid van de Nederlandse wetenschap blootlegt en waarom digitale soevereiniteit dringend aandacht verdient.
Lees meer![-]()
KNAW: Academische vrijheid in Nederland onder druk
Wetenschappers in Nederland hebben steeds minder ruimte om zelf het onderwerp en de aanpak van hun onderzoek te bepalen. Ook de vrijheid om samen te werken met buitenlandse collega’s staat onder druk. En vanwege intimidatie trekken onderzoekers zich terug uit het maatschappelijk debat.
Lees meer![-]()
Akademie kiest nieuwe leden
Op 8 mei 2025, de 217e verjaardag van de KNAW, presenteert de Akademie met trots zeventien nieuwe leden.
Lees meerTien onderzoekers ontvangen KNAW Early Career Partnership 2025
Tien jonge onderzoekers ontvangen dit jaar een KNAW Early Career Partnership. Zij krijgen de gelegenheid om een interdisciplinaire bijeenkomst te organiseren en ontvangen hiervoor een bedrag van 10.000 EUR.
Lees meer![-]()
Minder intensief werkt beste voor landbouwbodem
Hoe minder intensief je de bodem bewerkt, des te beter kan de bodem functioneren. Denk aan minder vaak de grond omploegen of meer gras-klavermengsels gebruiken als afwisseling. Dit concludeert een onderzoeksteam geleid door het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW).
Lees meer![-]()
Van sprookje tot meme: het volksverhaal is nog altijd springlevend
Theo Meder, onderzoekers aan het Meertens Instituut, vertelt over volksverhalen in moderne tijd.
Lees meer![-]()
Reflectie Marileen Dogterom op de rol van de KNAW in tijden van geopolitieke conflicten
KNAW-president Marileen Dogterom deelt haar reflectie over de rol van de KNAW in conflicten en oorlogen.
Lees meer![-]()
Elies van Sliedregt (lid KNAW): '‘Trump ondermijnt de rechtsstaat – mijn grootste zorg is dat dit gedachtegoed hier in Nederland terrein wint’
De KNAW onderzoekt welke impact de recente beleidswijzigingen van de regering-Trump hebben op het werk van Nederlandse wetenschappers. In deze reeks delen onze leden hun ervaringen, inzichten in mogelijke gevolgen en ideeën voor acties die Nederland zou moeten nemen. Elies van Sliedregt, hoogleraar internationaal strafrecht aan Tilburg University en lid van de KNAW, vertelt over de directe gevolgen van Trumps beleid voor haar vakgebied en benadrukt het belang van een sterke, onafhankelijke internationale rechtsorde.
Lees meer![-]()
Maak universiteiten toegankelijker voor eerstegeneratiewetenschappers
Universiteiten moeten meer aandacht besteden aan het thema ‘eerstegeneratiewetenschappers’. De Jonge Akademie verkende de ervaringen van deze groep en adviseert hoe de academische wereld toegankelijker gemaakt kan worden voor wetenschappers met verschillende achtergronden. Maak bijvoorbeeld ongeschreven regels expliciet en stimuleer mentorschap.
Lees meer![-]()
Tien jonge wetenschappers naar ontmoetingsdagen met Nobelprijswinnaars
Als jonge wetenschapper een Nobelprijswinnaar ontmoeten, wie wil dat nou niet? De 'Lindau Ontmoetingsdagen met Nobelprijswinnaars' zijn unieke bijeenkomsten in Lindau, Duitsland, waar jonge en gevestigde onderzoekers samenkomen om inspiratie op te doen en kennis uit te wisselen.
Lees meer![-]()
‘Wij zelf-censureerden ‘diversity’ uit de titel van ons hersenonderzoek – absurdistisch en angstaanjagend tegelijk.’
De KNAW onderzoekt welke impact de recente beleidswijzigingen van de regering-Trump hebben op het werk van Nederlandse wetenschappers. In drie vragen halen we inzicht op bij onze leden over hun ervaringen, zicht op gevolgen en ideeën over te nemen actie in Nederland. In dit artikel vertelt Fleur Zeldenrust (Radboud Universiteit en lid van De Jonge Akademie) over hoe ook fundamenteel hersenonderzoek wordt geraakt door deze ontwikkelingen.
Lees meer![-]()
Open brief aan Ursula von der Leyen over de toekomst van wetenschap in Europa
Een coalitie van meer dan dertig Europese academies van wetenschappen, waaronder de KNAW, heeft gezamenlijk een open brief gestuurd aan voorzitter Ursula von der Leyen en andere EU-leiders.
Lees meerInterview Marileen Dogterom: ‘Dit gaat niet alleen over Amerika, dit gaat ook over ons’
Interview Marileen Dogterom: ‘Dit gaat niet alleen over Amerika, dit gaat ook over ons’
Lees meerAcademische vrijheid in Nederland onder druk
Academische vrijheid is ook in ons land niet meer zo vanzelfsprekend als een aantal jaren geleden. Uit verschillende nationale en internationale rapporten blijkt dat academische vrijheid in Nederland onder druk staat.
Lees meerVan oeroude migraties tot stormvoorspellingen: ontmoet de nieuwe Faces of Science!
De Faces of Science geven een inkijkje in hun onderzoek en het leven als jonge wetenschapper. Via blogs, video’s en presentaties delen ze hun ontdekkingen, fascinaties en uitdagingen. Zo maken ze wetenschap toegankelijk en laten ze zien hoe veelzijdig en inspirerend de wetenschap is.
Lees meerPhilomena Essed krijgt Akademiepenning van de KNAW
Philomena Essed ontvangt voor haar belangrijke bijdrage aan het wetenschappelijk onderzoek naar racisme in Nederland en daarbuiten de Akademiepenning van de KNAW.
Lees meerNieuwe inzichten hoe darmcellen reageren op bacteriële toxines
Onderzoekers van de Organoid-groep (Hubrecht Instituut) hebben ontdekt dat specifieke darmcellen, BEST4/CA7+-cellen, de elektrolyten- en waterbalans reguleren als reactie op bacteriële toxines die diarree veroorzaken.
Lees meerAcademische vrijheid en internationale wetenschappelijke samenwerking onder druk in de VS
De Europese academies van wetenschappen (ALLEA) maken zich ernstig zorgen over de toenemende bedreigingen van academische vrijheid, zowel in de VS als daarbuiten. De academies van wetenschappen roepen hun regeringen en internationale instellingen op om alert te blijven en de autonomie en academische vrijheid van universiteiten en wetenschappelijke instituten krachtig te verdedigen. De KNAW ondertekent het statement van de ALLEA.
Lees meerVoorbij de grenzen van de virologie: ontvangers M.W. Beijerinck Virologie Prijs en Beijerinck Premie bekend
Een revolutionaire techniek om genen in het DNA aan te passen, onderzoek naar de afweerreactie tegen het rabiësvirus en onderzoek naar vaccins tegen luchtwegeninfecties: drie virologen ontvangen erkenning voor hun baanbrekende en maatschappelijk relevante onderzoek.
Lees meerStefan Dekker wordt nieuwe directeur Nederlands Instituut voor Ecologie
Ecohydroloog Stefan Dekker wordt per 15 juni 2025 directeur van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), het nationale instituut voor ecologisch onderzoek van de KNAW.
Lees meerGedragscode wetenschappelijke integriteit krijgt een update
De update van de gedragscode wordt uitgevoerd in opdracht van de KNAW, NFU, NWO, de TO2-federatie, UNL en de VH. De KNAW treedt op als penvoerder van de nieuwe code, die naar verwachting begin 2026 gereed zal zijn.
Lees meerOok kennisveiligheid kent risico's
Vandaag debatteert de Tweede Kamer over kennisveiligheid. Ter discussie staat onder meer het wetsvoorstel screening kennisveiligheid, bedoeld om onderzoekers en (master)studenten te screenen nog voor ze de verblijfsprocedure in gaan. De KNAW zette ruim een jaar geleden in een position paper dat nog recht overeind staat alle haken en ogen van de plannen met het kennisveiligheidsbeleid op een rijtje. Over een aantal van die kwesties gaat het vandaag in de kamer.
Lees meerRobbert Dijkgraaf wordt 'president-elect' van de International Science Council
Oud-minister van OCW en mathematisch fysicus Robbert Dijkgraaf gaat de komende jaren leiding geven aan de International Science Council (ISC), een soort Verenigde Naties van de wetenschap. Dat is net bekend gemaakt tijdens de algemene vergadering van de ISC die de afgelopen dagen werd gehouden in Oman, met wetenschappers van over de hele wereld.
Lees meerVan helderblauw naar troebel bruin: duizenden meren op Groenland ‘omgeslagen’ door extreem weer
Zo’n 7500 meren in West-Groenland zijn in korte tijd sterk veranderd. Van helderblauw naar bruin, van een goede naar een veel slechtere waterkwaliteit en van opslaan naar uitstoten van broeikasgassen.
Lees meer
