Sociale veiligheid

Waar staat de KNAW voor?

Sociale veiligheid is een voorwaarde voor goede wetenschap: alleen in een veilige omgeving komen kwaliteiten en talenten van alle teamleden tot hun recht. In 2022 heeft de KNAW het rapport Sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap - Van papier naar praktijk uitgebracht over sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap. Hoewel er al veel werk is verricht, kan er meer gebeuren. Daarom maken we samen werk van het verbeteren van de sociale veiligheid op basis van de aanbevelingen van het rapport. 

Gedragscode Sociale Veiligheid

De KNAW heeft een gedragscode sociale veiligheid. Daarin staat hoe we binnen de KNAW met elkaar omgaan. De code geldt voor alle KNAW-medewerkers en bij de KNAW werkzame personen, ongeacht hun contractuele basis (dus ook stagiairs, fellows, gastonderzoekers, bestuursleden, uitzendkrachten, gedetacheerden, vrijwilligers en zelfstandigen). 

Ongewenst gedrag: maak het bespreekbaar

De KNAW wil een veilige en inclusieve werkomgeving bieden voor alle KNAW-medewerkers. Als je last hebt van sociale onveiligheid en (vermoedens van) ongewenst gedrag, zoals agressie en geweld, discriminatie en racisme, (seksuele) intimidatie of pesten, bespreek dit met iemand die je vertrouwt en liever vroeger dan later. Ook als je een omstander bent. Spreek elkaar aan op gedrag en bied feedback. Als dat lastig is of onveilig voelt, weet dan dat je op verschillende plekken terecht kan voor hulp. 

Waar kun je terecht voor hulp?

Welke stappen kun je nemen als er ongewenst gedrag plaatsvindt binnen KNAW? 

• Voelt het veilig? Dan kun je natuurlijk iemand zelf aanspreken op diens gedrag. Maar lukt dat niet, dan is het goed om dit gedrag met je leidinggevende te bespreken. 
• Als dat niet mogelijk is of niet veilig voelt, kun je ook contact opnemen met bijvoorbeeld de P&O-adviseur, of vertrouwelijk advies en hulp krijgen bij de interne vertrouwenscontactpersonen of externe vertrouwenspersonen van de KNAW (inloggen op het KNAW-intranet is noodzakelijk). Zij bieden een luisterend oor, advies en steun en kijken samen met jou hoe het ongewenste gedrag gestopt kan worden. 
• Gaat het om een structureel probleem waar meerdere medewerkers last van hebben of speelt het al een tijd, dan kun je ook de ombudsfunctionaris van de KNAW (inloggen op het KNAW-intranet is noodzakelijk)  benaderen voor advies en hulp. De ombudsfunctionaris werkt onafhankelijk en kan ook zelf onderzoek doen naar sociaal onveilige werksituaties.

Plan van aanpak KNAW

De afgelopen jaren heeft de KNAW gewerkt aan het verbeteren van de sociale veiligheid binnen haar organisatie. We blijven ons inspannen om dit nóg verder te verbeteren en een cultuur van respect en veiligheid te bevorderen. Onze focus ligt daarbij op het creëren van een omgeving waarin ongewenst gedrag niet voorkomt. Daarvoor investeren we in bewustwording, voorlichting, hulp en ondersteuning, bijvoorbeeld met wetenschapstheater en active bystander trainingen. Daarnaast hebben we het hulpsysteem van sociale veiligheid versterkt, opleidingen georganiseerd voor onze interne vertrouwenscontactpersonen en de klachtenregeling ongewenst gedrag herzien. Voor 2024 is een plan van aanpak opgesteld, met een duidelijk doel voor ogen: de KNAW moet een sociaal veilige omgeving zijn voor iedereen.

Klachtenregeling ongewenst gedrag KNAW

Heb je te maken met ongewenst gedrag binnen de KNAW en leidt je melding niet tot een goede oplossing? Dan kun je een formele klacht indienen bij de Klachtencommissie ongewenst gedrag KNAW. Meer informatie:

• Klachtencommissie ongewenst gedrag KNAW
• Klachtenregeling ongewenst gedrag KNAW

Meld hier je klacht 

Zie ook

In juli 2022 bracht de KNAW het advies 'Sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap - Van papier naar praktijk' uit. Het advies heeft de vorm van een gids en geeft een analyse en aanbevelingen voor de organisatiestructuur, de cultuur op de werkvloer en de systemen om ongewenste zaken bij te sturen. Daarnaast zijn er praktische handreikingen waarmee mensen aan de slag kunnen.