Kennis & creativiteit als basis van onze samenleving.

Welkom bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen: hoeder en duider van de wetenschap in Nederland

Over de toepassing van genome editing is een brede internationale discussie nodig. Centrale vraag daarbij is niet óf we genome editing moeten gebruiken, maar op welke manier en voor welke toepassingen we die inzetten. Ook moet de bestaande regelgeving voor genetisch gemodificeerde organismen tegen het licht worden gehouden omdat lang niet altijd duidelijk is of die geldt voor genome editing. Dat constateert de KNAW in een ‘visiedocument’ waarin ze de wetenschappelijke, ethische en maatschappelijke aspecten van genome editing bij de mensen, dieren, micro-organismen en planten kort doorneemt en een aantal aanbevelingen doet.

Over de toepassing van genome editing is een brede internationale discussie nodig. Centrale vraag daarbij is niet óf we genome editing moeten gebruiken, maar op welke manier en voor welke toepassingen we die inzetten. Ook moet de bestaande regelgeving voor genetisch gemodificeerde organismen tegen het licht worden gehouden omdat lang niet altijd duidelijk is of die geldt voor genome editing. Dat constateert de KNAW in een ‘visiedocument’ waarin ze de wetenschappelijke, ethische en maatschappelijke aspecten van genome editing bij de mensen, dieren, micro-organismen en planten kort doorneemt en een aantal aanbevelingen doet.

Genome Editing

Dijke

Dijkgraaf

De Nederlandse kennis op het gebied van geneesmiddelenontwikkeling is te veel versnipperd. Wetenschappers lopen hierdoor vast wanneer ze hun ontdekking naar de patiënt willen brengen. Daarom moet er landelijke coördinatie komen om wetenschappers te ondersteunen en samenwerking te bevorderen. Zo wordt medicijnontwikkeling sneller en effectiever en krijgen patiënten beter toegang tot nieuwe therapieën. Daarvoor pleit de KNAW in een nieuw advies ’Meer efficiëntie door innovatie’.

De Nederlandse kennis op het gebied van geneesmiddelenontwikkeling is te veel versnipperd. Wetenschappers lopen hierdoor vast wanneer ze hun ontdekking naar de patiënt willen brengen. Daarom moet er landelijke coördinatie komen om wetenschappers te ondersteunen en samenwerking te bevorderen. Zo wordt medicijnontwikkeling sneller en effectiever en krijgen patiënten beter toegang tot nieuwe therapieën. Daarvoor pleit de KNAW in een nieuw advies ’Meer efficiëntie door innovatie’.

KNAW pleit voor landelijke coördinatie om geneesmiddelen sneller bij patiënt te krijgen

Ook de wereld van de wetenschap stond tijdens de COVID-pandemie op z’n kop. In het op 5 juli verschenen rapport The pandemic academic inventariseert de KNAW de gevolgen van pandemie voor de wetenschap: wat willen we behouden en wat beslist niet? In het rapport is ook uitgebreid aandacht voor de impact van de pandemie op het vertrouwen in wetenschap en de relatie tussen wetenschap, samenleving en politiek.

Ook de wereld van de wetenschap stond tijdens de COVID-pandemie op z’n kop. In het op 5 juli verschenen rapport The pandemic academic inventariseert de KNAW de gevolgen van pandemie voor de wetenschap: wat willen we behouden en wat beslist niet? In het rapport is ook uitgebreid aandacht voor de impact van de pandemie op het vertrouwen in wetenschap en de relatie tussen wetenschap, samenleving en politiek.

Langetermijnvisie nodig voor omgang met effecten van pandemie op wetenschap

De KNAW vervult drie (wettelijke) taken: genootschap van excellente wetenschappers uit alle disciplines; bestuurder van wetenschappelijke onderzoeksinstituten; adviseur van de regering op het gebied van wetenschapsbeoefening. Zijne Majesteit de Koning is beschermheer van de KNAW.

Taken van de KNAW

Dijkstra

De Akademie brengt advies uit op tal van onderwerpen die de wetenschap betreffen. De invalshoeken voor die adviesonderwerpen zijn op hoofdlijnen geschetst in <a href="publicaties/staan-op-kennis-strategische-agenda-2021-2025" title="Staan op kennis">Staan op kennis</a>, de strategische agenda van de KNAW voor 2021-2025. Bekijk ook <a href="https://storage.knaw.nl/2024-03/Adviesfunctie-KNAW-Werkprogramma-per-maart-2024.pdf">het werkprogramma</a>.Voor de uitvoering van haar adviestaak heeft de KNAW <a href="/adviesraden-en-commissies">adviesraden en adviescommissies</a> ingesteld. Zij dragen adviesonderwerpen aan en spelen een rol bij de peer review – toetsing door vakgenoten – van de adviezen.

Publicaties

Over de littekens van covid-19 en de nieuwe mogelijkheden die wetenschappers ontdekten.

Over de littekens van covid-19 en de nieuwe mogelijkheden die wetenschappers ontdekten.

De pandemie maakte de wetenschap ongelijker en sneller

Contact

De centrale vraag van deze verkenning is welke kennis van talen en culturen Nederland nodig heeft in het bedrijfsleven, bij de overheid, bij maatschappelijke organisaties en bij kennisinstellingen.

De centrale vraag van deze verkenning is welke kennis van talen en culturen Nederland nodig heeft in het bedrijfsleven, bij de overheid, bij maatschappelijke organisaties en bij kennisinstellingen.

Talen voor Nederland

De KNAW telt circa 585 leden. Ze worden gekozen op basis van hoogwaardige wetenschappelijke prestaties. Leden worden voor het leven benoemd. <a href="/de-leden-van-de-knaw" title="De leden van de KNAW">Lees meer.</a>Op zoek naar leden uit het verleden? <a href="https://dwc.knaw.nl/en/biografie/pmknaw/">Bekijk het historisch archief.</a>Bent u KNAW-lid? <a href="https://leden.knawgenootschap.nl/agenda+ledenomgeving+knaw/Default.aspx" target="_blank">Klik hier voor een overzicht van bijeenkomsten van leden.</a>

Leden

Er moeten op middelbare scholen meer leraren komen met een universitair diploma. Zij zijn nodig om leerlingen voor te bereiden op de universiteit. De komende jaren gaan juist veel van deze leraren op pensioen, terwijl de nieuwe aanwas grotendeels bestaat uit hbo-geschoolde leraren. Tegelijk worden er steeds minder afgestudeerden van universiteiten leraar. Deze instroom moet weer gaan stijgen.

Er moeten op middelbare scholen meer leraren komen met een universitair diploma. Zij zijn nodig om leerlingen voor te bereiden op de universiteit. 

Academisch gevormde leraren in het voortgezet onderwijs

De keuze voor het Nederlands of Engels als onderwijstaal op universiteiten en hogescholen vergt zorgvuldige afweging. De taalkeuze moet voor iedere opleiding afzonderlijk worden gemaakt, op basis van argumenten die te maken hebben met de inhoud en doelstellingen van de opleiding . Daarnaast moet worden gezorgd voor goede ondersteuning, zoals het trainen van docenten in het geven van onderwijs in het Engels en een goede integratie van buitenlandse en Nederlandse studenten en docenten in een international classroom. Bovendien is het waardevol om de Nederlandse taalvaardigheid op peil te houden.

De keuze voor het Nederlands of Engels als onderwijstaal op universiteiten en hogescholen vergt zorgvuldige afweging. De taalkeuze moet voor iedere opleiding afzonderlijk worden gemaakt, op basis van argumenten die te maken hebben met de inhoud en doelstellingen van de opleiding.

Nederlands en of Engels? - Taalkeuze met beleid in het Nederlands Hoger Onderwijs

Blijf op de hoogte van de activiteiten van de KNAW, de Akademie van Kunsten en De Jonge Akademie via onze nieuwsbrief. <a href="https://mailchi.mp/knaw/mailings" title="Aanmelden KNAW-nieuwsbrieven">Meld u hier aan</a>.

Nieuws

Uit de inzendingen voor het Pilotfonds Wetenschapscommunicatie door Wetenschappers Gewaardeerd! blijkt de grote omvang en diversiteit van wetenschapscommunicatie-activiteiten door wetenschappers in Nederland.

Uit de inzendingen voor het Pilotfonds Wetenschapscommunicatie door Wetenschappers Gewaardeerd! blijkt de grote omvang en diversiteit van wetenschapscommunicatie-activiteiten door wetenschappers in Nederland.

Meer dan negentig teams van wetenschappers ‘Gewaardeerd’ voor structurele inzet wetenschapcommunicatie

Westerdijk heeft onschatbare bijdragen geleverd op het gebied van onderzoek en onderwijs in de plantenziektekunde (fytopathologie) en de schimmelkunde (mycologie). Zij deed onderzoek naar de invloed van micro-organismen op het afweersysteem van planten. Samen met haar onderzoeksteam toonde ze in de eerste helft van de 20ste eeuw onder meer aan dat de iepenziekte en aardappelziekte door specifieke schimmels worden veroorzaakt.

Utrecht is een nieuwe muurschildering rijker: vanaf Maliesingel 54 kijkt Johanna Westerdijk (1883-1961), de eerste vrouwelijke hoogleraar in Nederland, de voorbijgangers vanuit haar laboratorium aan.

Muurschildering van Johanna Westerdijk, pionier in onderzoek naar plantenziekten

Neem contact op met de verschillende afdelingen van het stafbureau.

Contact directie en stafbureau

In dit advies samengesteld door de 'Commissie Nederlands als wetenschapstaal' staan aanbevelingen voor het behoud van het Nederlands als wetenschapstaal. De commissie is van mening dat het Nederlands de bescherming verdient van de instituties die daarvoor verantwoordelijkheid dragen, in de eerste plaats de overheid, maar ook de universiteiten als dragers en houders van de cultuur en dus van de taal.

In dit advies samengesteld door de 'Commissie Nederlands als wetenschapstaal' staan aanbevelingen voor het behoud van het Nederlands als wetenschapstaal.

Nederlands, tenzij ...  Tweetaligheid in de geestes- en de gedrags- en maatschappijwetenschappen

For many scientists, science communication is something they have to do “on the side”. Even though engagement with the public is becoming increasingly important, this task does not yet enjoy a full-fledged place within a scientist's academic duties. In the Science Communication by Scientists: Rewarded! programme, the needs of scientists and the hurdles they have to surmount in this regard have been identified; a guide has also been compiled. The guide, with specific recommendations for knowledge institutions, was presented today to the Dutch Minister of Education, Culture and Science, Robbert Dijkgraaf.

In the Science Communication by Scientists: Rewarded! programme, the needs of scientists and the hurdles they have to surmount in this regard have been identified; a guide has also been compiled. 

Science communication: a fully-fledged part of academic duties

Hoe voorspel je blauwalgoverlast, wat maakt een bodem een goede bodem en welke oplossingen kan de natuur bieden voor het klimaatprobleem? Het is een greep uit de onderwerpen waarover Zijne Majesteit de Koning op 6 juli hoorde tijdens zijn werkbezoek aan het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW).

Hoe voorspel je blauwalgoverlast, wat maakt een bodem een goede bodem en welke oplossingen kan de natuur bieden voor het klimaatprobleem. Het is een greep uit de onderwerpen waarover Zijne Majesteit de Koning op 6 juli hoorde tijdens zijn werkbezoek aan het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). 

Fotoverslag koninklijk bezoek Nederlands Instituut voor Ecologie

Het Rathenau Instituut opent de inzendtermijn van de eerste editie van de Melanie Petersprijs. De prijs is bedoeld voor mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de maatschappelijke dialoog over wetenschap, technologie en innovatie.

Het Rathenau Instituut opent de inzendtermijn van de eerste editie van de Melanie Petersprijs. De prijs is bedoeld voor mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de maatschappelijke dialoog over wetenschap, technologie en innovatie.

Rathenau Instituut start tweejaarlijkse prijs ter ere van oud-directeur Melanie Peters

Twee onderzoekers werkzaam bij KNAW-instituten en vier leden van De Jonge Akademie kregen op 1 juli het nieuws dat zij een Vidi-beurs ontvangen. In totaal honoreerde NWO in deze ronde 101 aanvragen voor een Vidi-beurs.

Twee onderzoekers werkzaam bij KNAW-instituten en vier leden van De Jonge Akademie kregen op 1 juli het nieuws dat zij een Vidi-beurs ontvangen. In totaal honoreerde NWO in deze ronde 101 aanvragen voor een Vidi-beurs.

Vidi-beurzen voor KNAW-onderzoekers en leden De Jonge Akademie

De Leidse hoogleraar Eefje Cuppen is per 1 oktober de nieuwe directeur van het Rathenau Instituut.

De Leidse hoogleraar Eefje Cuppen is per 1 oktober de nieuwe directeur van het Rathenau Instituut.

Eefje Cuppen nieuwe directeur Rathenau Instituut

Suzanne Hulscher onderzoekt de vorming en bewegingen van zandbanken en rivierduinen. Het bijzondere aan het onderzoek van Hulscher is dat ze op natuurkunde gebaseerde modellen combineert met gegevens over planten en dieren. De modellen van Hulscher worden gebruikt om de beste plek te berekenen voor kanalen, pijpleidingen en windmolenparken. Hulscher was eerder lid van De Jonge Akademie en adviseerde onder andere over de toekomst van de Afsluitdijk en over het natuurherstel van de Hedwigepolder in Zeeland.

Suzanne Hulscher onderzoekt de vorming en bewegingen van zandbanken en rivierduinen. Het bijzondere aan het onderzoek van Hulscher is dat ze op natuurkunde gebaseerde modellen combineert met gegevens over planten en dieren. De modellen van Hulscher worden gebruikt om de beste plek te berekenen voor kanalen, pijpleidingen en windmolenparken. Hulscher was eerder lid van De Jonge Akademie en adviseerde onder andere over de toekomst van de Afsluitdijk en over het natuurherstel van de Hedwigepolder in Zeeland.

Hulscher

Wat moet er in Nederland gebeuren om in de toekomst goed voorbereid te zijn op infectieziektenuitbraken? En hoe kunnen nadelige maatschappelijke effecten van toekomstige uitbraken worden beperkt? Over die vragen gaat een adviescommissie van de KNAW zich buigen.

Wat moet er in Nederland gebeuren om in de toekomst goed voorbereid te zijn op infectieziektenuitbraken? En hoe kunnen nadelige maatschappelijke effecten van toekomstige uitbraken worden beperkt? Over die vragen gaat een adviescommissie van de KNAW zich buigen.

KNAW gaat adviseren: hoe bereiden we ons voor op de volgende pandemie?

Zijne Majesteit de Koning brengt woensdagmiddag 6 juli een werkbezoek aan het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) in Wageningen. Het NIOO is één van de onderzoeksinstituten van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

Zijne Majesteit de Koning brengt woensdagmiddag 6 juli een werkbezoek aan het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) in Wageningen. 

Koning bezoekt Nederlands Instituut voor Ecologie

Thea Hilhorst, Klaas Landsman, Corné Pieterse en Ignas Snellen ontvangen elk de Spinozapremie. Bas Bloem en Tanja van der Lippe nemen de Stevinpremies van 2022 in ontvangst. Dat maakte wetenschapsfinancier NWO op 17 juni bekend. De Spinoza- en Stevinpremies worden gezien als de hoogste onderscheidingen in de Nederlandse wetenschap.

Thea Hilhorst, Klaas Landsman, Corné Pieterse en Ignas Snellen ontvangen elk de Spinozapremie. Bas Bloem en Tanja van der Lippe nemen de Stevinpremies van 2022 in ontvangst. Dat maakte wetenschapsfinancier NWO op 17 juni bekend. De Spinoza- en Stevinpremies worden gezien als de hoogste onderscheidingen in de Nederlandse wetenschap. 

Zes KNAW-leden ontvangen Spinoza- en Stevinpremies

De KNAW is bezorgd over de wijdverbreide schendingen van de academische vrijheid in Nicaragua. Recent trok de Nicaraguaanse overheid de juridische status van de Academie van Wetenschappen en andere organisaties in.

De KNAW is bezorgd over de wijdverbreide schendingen van de academische vrijheid in Nicaragua. Recent trok de Nicaraguaanse overheid de juridische status van de Academie van Wetenschappen en andere organisaties in. Eerder sloot de overheid al universiteiten of zette de financiering stop. De KNAW onderschrijft het standpunt over de situatie in Nicaragua van het International Human Rights Network of Academies and Scholarly Societies (IHRN).

Zorgen over schending academische vrijheid in Nicaragua

Brenda Penninx wordt per 1 september 2022 de nieuwe vicepresident van de KNAW. Zij volgt Marileen Dogterom op, die per 1 juni is gestart als president van de KNAW. Brenda Penninx is hoogleraar psychiatrische epidemiologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en Amsterdam UMC (locatie VUmc) en zal dat combineren met haar vicepresidentschap bij de Akademie.

Brenda Penninx wordt per 1 september 2022 de nieuwe vicepresident van de KNAW. Zij volgt Marileen Dogterom op, die per 1 juni is gestart als president van de KNAW. Brenda Penninx is hoogleraar psychiatrische epidemiologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en Amsterdam UMC (locatie VUmc) en zal dat combineren met haar vicepresidentschap bij de Akademie. 

Brenda Penninx wordt vicepresident KNAW

Wetenschappers moeten hun kennis ten goede laten komen van de samenleving, en doen dat veel en met succes. Bij die zogenaamde valorisatie zijn soms commerciële partijen in het spel, en kan het voorkomen dat een wetenschapper ook zelf financieel is betrokken.

Wetenschappers moeten hun kennis ten goede laten komen van de samenleving, en doen dat veel en met succes. Bij die zogenaamde valorisatie zijn soms commerciële partijen in het spel, en kan het voorkomen dat een wetenschapper ook zelf financieel is betrokken.

Mogen wetenschappers 'Skin in the game' hebben?

De Covid-19-pandemie heeft kansarme groepen in de samenleving veel harder getroffen dan andere en zo de gezondheidskloof tussen sociaaleconomische groepen vergroot. In een nieuw rapport en tijdens een aankomende bijeenkomst bespreken vooraanstaande wetenschappers hoe een beter begrip van de verschillen kan helpen ongelijkheden te verkleinen.

De Covid-19-pandemie heeft kansarme groepen in de samenleving veel harder getroffen dan andere en zo de gezondheidskloof tussen sociaaleconomische groepen vergroot. In een nieuw rapport en tijdens een aankomende bijeenkomst bespreken vooraanstaande wetenschappers hoe een beter begrip van de verschillen kan helpen ongelijkheden te verkleinen.

KNAW organiseert conferentie over gezondheidsongelijkheid 

Het Jaarverslag 2021 van de KNAW is verschenen.

Het Jaarverslag 2021 van de KNAW is verschenen.

Jaarverslag KNAW verschenen

Akkers en weiden kunnen behalve voedsel nog veel meer diensten leveren, als het bodemleven gezond is. Deze veelvoud van functies staat onder druk, omdat het moeilijk is om ze te combineren met voedselproductie. Met een project van bijna 4 miljoen euro komt daar hopelijk verandering in. Op dinsdag 31 mei 2022 reikt NWO officieel de subsidie uit van het TTW-Perspectiefprogramma.

Persbericht NIOO - Akkers en weiden kunnen behalve voedsel nog veel meer diensten leveren, als het bodemleven gezond is. Deze veelvoud van functies staat onder druk, omdat het moeilijk is om ze te combineren met voedselproductie. Met een project van bijna 4 miljoen euro komt daar hopelijk verandering in. Op dinsdag 31 mei reikt NWO officieel de subsidie uit van het TTW-Perspectiefprogramma.

Duurzame voedselproductie leren voorspellen en verbeteren met bodemleven

Alle wetenschappers met een vaste aanstelling bij een universiteit of umc moeten een eigen werkkapitaal krijgen, dat ze naar eigen inzicht aan hun werk mogen besteden. In een advies over een zogenaamd rolling-grantfonds, dat minister Van Engelshoven vandaag in ontvangst nam, pleit de KNAW voor beurzen voor wetenschappers in verschillende fases van hun carrière.

Alle wetenschappers met een vaste aanstelling bij een universiteit of umc moeten een eigen werkkapitaal krijgen, dat ze naar eigen inzicht aan hun werk mogen besteden. In een advies over een zogenaamd rolling-grantfonds, dat minister Van Engelshoven vandaag in ontvangst nam, pleit de KNAW voor beurzen voor wetenschappers in verschillende fases van hun carrière.

KNAW pleit voor doorlopend eigen werkkapitaal - rolling grants - voor wetenschappers

Welkom bij de Koninklijke Nederlandse Akademie voor de Wetenschap! Met zo’n 1.500 collega’s werken we dagelijks in het hart van de wetenschap. We vertellen je graag meer over wat je mag verwachten als jij onze nieuwe collega wordt.

Werken bij de KNAW

Onderzoeksfinancier NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek), besteedt momenteel twee keer zoveel geld aan strategisch onderzoek als aan ongebonden onderzoek. Die twee typen wetenschappelijk onderzoek zijn even belangrijk en daarom moet de verhouding tussen beide in evenwicht worden gebracht, schrijft de KNAW in het op 29 januari 2020 verschenen rapport Evenwicht in het wetenschapssysteem.

Onderzoeksfinancier NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek), besteedt momenteel twee keer zoveel geld aan strategisch onderzoek als aan ongebonden onderzoek.

Meer middelen voor ongebonden onderzoek nodig bij NWO

Het Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS-KNAW) kent 49 fellowshipbeurzen toe voor het nieuwe academische jaar in 2022/23. Daarmee kunnen onderzoekers, schrijvers, journalisten en kunstenaars zich vijf of tien maanden volledig wijden aan hun eigen onderzoek, in de internationale en interdisciplinaire omgeving die het instituut biedt. Deze fellowsgroep zal nog worden uitgebreid met zeven fellows, waaronder vier onderzoekers die gevlucht zijn voor de oorlog in Oekraïne.

Het Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS) kent 49 fellowshipbeurzen toe voor het nieuwe academische jaar in 2022/23. 

49 fellowships toegekend voor onderzoek bij Netherlands Institute for Advanced Study 

Wat is de meerwaarde van wetenschap voor politiek? En kunnen zij elkaar beter begrijpen en versterken? Wetenschappers en politici gaan hierover met elkaar in gesprek tijdens het minisymposium ‘Kennis is (tegen)macht’ op 23 mei. Het symposium markeert de start van het tweedaagse evenement Beweren en Bewijzen – Ontmoeting van wetenschap en politiek.

Wat is de meerwaarde van wetenschap voor politiek? En kunnen zij elkaar beter begrijpen en versterken? Wetenschappers en politici gaan hierover met elkaar in gesprek tijdens het minisymposium ‘Kennis is (tegen)macht’ op 23 mei. Het symposium markeert de start van het tweedaagse evenement Beweren en Bewijzen – Ontmoeting van wetenschap en politiek. 

KNAW-symposium - Kritisch denken: een achterhaald ideaal?

Bijeenkomst terugkijken

Over de bijeenkomst

Programma